Khổng Tử Và Bốn Người Đệ Tử Liệt tử có viết một câu chuyện, câu chuyện này có liên quan đến Khổng Tử và các đệ tử của Ngài. Có một người tên là Tử Hạ hỏi khổng Tử: "Nhan Hồi là người như thế nào?" Đệ Tử của Khổng Tử rất nhiều, có một người tên là Nhan Hồi phải không? (Có người đáp: Vâng.) Khổng Tử nói: "Nhan Hồi nhân từ hơn ta!" Ý nói là so sánh với nhân từ của Khổng Tử, Tử Hạ tiếp tục hỏi: "Vậy Tử Cống là người như thế nào?" Khổng Tử trả lời: "Tử Cống biện tài hơn ta.” Ý nói là hơn Khổng Tử. Tử Hạ tiếp tục hỏi Khổng Tử: "Vậy Tử Lộ thì sao? Tử Lộ là một người như thế nào? " Khổng Tử trả lời: "Tử Lộ dũng khí hơn ta!" Ý nói là lớn hơn Khổng Tử. Tử Hạ tiếp tục hỏi: "Vậy Tử Trương thì sao? Tử Trương là một người như thế nào?" Khổng Tử đáp lời: "Cái trang nghiêm của Tử Trương nhiều hơn ta." Ý nói là nghiêm túc hơn Khổng Tử. Sau đó Tử Hạ mới đứng dậy hỏi Khổng Tử: "Vậy tại sao bốn người ấy lại đến đây học với Ngài?" (Sư Phụ cười). Bốn người ấy đều có những điểm hay hơn Khổng Tử, tại sao lại học với Khổng Tử? Không Từ liền trả lời: "Anh hãy ngồi xuống!" (Sư Phụ cười) Ông ta đứng dậy khá kích động! "Anh ngồi xuống, tôi sẽ nói cho anh nghe. Anh không biết à? Nhan Hồi biết được nhân, nhưng không biết lúc nào không nên nhân!" Nhân có nghĩa là nhân từ, nhưng không biết lúc cần phải bất nhân. "Tử Cống biết biện bạch, nhưng không biết lúc nào không nên trả lời." Ý nói là làm một người không biết biện bạch, hiểu không? không phải điều gì cũng biết, cũng biện bạch, như thế người ta sẽ nhức đầu. Nhưng chúng ta cùng nhau nghe xong câu chuyện rồi Sư Phụ mới bình luận, như vậy mới có thứ tự. Hoặc Là Sư Phụ đụng đâu bình luận đó thì hay hơn, tùy tiện mà. Khổng Tử tiếp tục nói: "Tử Lộ biết dũng nhưng không biết lúc nào nên sợ." Hiểu không? Không biết lúc nào nên giả vờ sợ hay lúc nào nên biết sợ. Cũng không hẳn là "sợ", ý nói là lúc nào cần phải mềm dẻo. Tử Lộ không biết lúc nào cần phải mềm dẻo. "Tử Trương trang nghiêm, nhưng không biết lúc nào phải thong dong hợp với quần chúng.” Nếu đem tất cả những ưu điểm của những người nầy hợp lại để đổi lấy những chỗ ta chưa hay, ta cũng chẳng muốn trao đổi với họ." Tuy rằng những đệ tử của Khổng Tử rất giỏi. đem tất cả những điểm hay của họ hợp lại, sau đó trao đổi với Khổng Tử những điểm mà Khổng Tử không bằng họ. Khổng Tử nói Ngài cũng không muốn trao đổi. Cho nên bốn người ấy vẫn phải đến bái Khổng Tử làm thầy, họ không có hai lòng, ý nói là không có thối tâm, không ân hận. Nhân Và Bất Nhân Câu chuyện này thật hay, quý vị đã đọc qua chưa? Quý vị có cảm thấy tại sao câu chuyện lại như thế, tại sao cần phải biết nhân từ, và cũng cần phải biết có lúc không nhân từ, ai biết không? Người của thế giới chúng ta rất kính trọng những người nhân từ, phải không? Vậy tại sao nơi đây lại nói có lúc cần phải không có lòng nhân từ mới tốt? Có ai biết tại sao không? Nhân từ có nghĩa là gì? Đó là một người có lòng nhân ái với mọi người, rất khoan dung, đại lượng, rất hiểu biết là một người dễ tha thứ cho kẻ khác, không oán trách ai, đều dùng tình thương đối đãi với mọi người. Đó là nhân từ. Lúc gặp người ta trông cơn khốn khổ thì yêu thương họ, giúp đỡ họ; lúc người ta làm sai thì thông cảm họ, vậy tại sao chúng ta không nên chỉ có loại phẩm chất ấy mà thôi. Tại sao chúng ta không nên lúc nào cũng như thế? Như thế không phải là hay hơn hay sao? cần phải biết lúc nào không nhân từ ý là thế nào? Ai biết? Nhanh lên (có người đáp: (Đó là lúc đối xử với kẻ xấu) (có người khác đáp: Đó là biết cách thương người, và biết cách ghét người. Ghét người là đối đãi với người không nhân từ. Cả 2 phẩm chất đều phải có) Đúng vậy, cả hai phẩm chất đều phải có, âm dương phải quân bình. Lúc cần nhân thì nhân, lúc cần từ thì từ, lúc không nhân từ thì không nhân từ, như vậy mới tốt. Trong hoàn cảnh nào cần phải nhân từ và trong hoàn cảnh nào nào không cần nhân từ? Ví dụ chúng ta có một người bạn, lúc người ấy gặp cơn khốn khó, là một người bạn tốt thì đương nhiên chúng ta cần phải giúp đỡ họ, mang tiền cho họ để họ có thể làm ăn sinh sống, sau đó họ có thể tự lập. Nếu có tiền, họ sẽ trả lại cho chúng ta, nếu họ không trả, chúng ta cũng chẳng để ý đến làm gì. Nếu chúng ta có rất nhiều tiền, bạn bè của chúng ta đến mượn, chúng ta cũng không nề hà gì, hoặc em bạn bè chúng ta, anh chúng ta hoặc bạn bè chúng ta mượn, chúng ta cũng không nở từ chối. Nhưng những người ấy không phải lấy tiền để làm ăn mà lại làm những chuyện xấu như cờ bạc, hút sách, rượu chè, làm những chuyện bậy bạ; sau đó lại muốn lấy thêm tiền của chúng ta, lúc đó chúng ta không thể tiếp tục lòng nhân từ nửa. Nếu như giúp đỡ người ấy thành một người xấu, ỷ lại, không độc lập, chúng ta càng đối đãi với họ bằng cái gọi là nhân từ, chúng ta sẽ càng thương hại đến họ, càng ngày họ càng không có tinh thần độc lập, càng ngày càng không không phát triển năng lực của mình, sẽ càng trở nên một người ỷ lại, yếu đuối, một người không có liêm sỉ, không có lương tâm, không có nhân cách của một con người, không đáng làm bạn với chúng ta. Như vậy chúng ta sẽ mất đi một người bạn và làm hại đến họ, đời sống của họ càng ngày càng trụy lạc, sẽ không bao giờ vươn mình lên được. Sư Phụ Khai Thị (Bản Tin 38) Thanh Hải Vô Thượng Sư Giảng tại Thiên sơn, Sa Điền, Hồng Kông Ngày 6 tháng 4 năm 1994 (Nguyên văn tiếng Trung Hoa)
0 Comments
Leave a Reply. |
Archives
January 2023
Categories |